Rozumienie tekstu mówionego:

Gdy nagranie odtwarzane jest powoli i wyraźnie albo chętny do współpracy rozmówca mówi w taki sposób, potrafię:

– zrozumieć proste, powszechnie używane zwroty i wyrażenia (np. “tak”, “nie”; powitania i pożegnania; podstawowe polecenia i instrukcje używane w życiu codziennym, typu “Podejdź tutaj”, “Usiądź” itp., zwłaszcza jeśli towarzyszą im gesty)

– w znanych mi sytuacjach wyodrębnić z wypowiedzi i zrozumieć podstawowe informacje o opisywanym przedmiocie (rozmiar, kolor, cena…) lub o osobie, która się przedstawia (nazwisko, zawód, miejsce zamieszkania…)

– wyodrębnić z wypowiedzi i zrozumieć pytania o podstawowe informacje dotyczące mojej osoby, rodziny, szkoły/pracy

– zrozumieć krótkie wymiany zdań na tematy dobrze mi znane

Rozumienie tekstu czytanego:

– potrafię zrozumieć niektóre krótkie polecenia (np. w podręczniku), zwłaszcza jeśli już je spotkałem wyrażone w ten sam lub podobny sposób

– potrafię wyszukać i zrozumieć główne informacje (np. cena, miejsce, czas…) i powszechnie stosowane słowa i zwroty (np. “parking”, “stacja kolejowa”, “zakaz palenia”…) na plakatach, obwieszczeniach, w zaproszeniach czy broszurach

– potrafię odnaleźć w formularzu miejsca, w których należy podać podstawowe informacje dotyczące mojej osoby (nazwisko, datę urodzenia, adres…)

– potrafię przeczytać krótki tekst, zdanie po zdaniu, i zrozumieć go – zwłaszcza, jeśli mogę używać słownika

– potrafię “z grubsza” określić sens krótkiego tekstu/wydarzenia opowiadania, zwłaszcza jeśli mam do pomocy ilustracje

– w wielu słowach złożonych potrafię rozpoznać części, które znam, np. przedrostki czy przyrostki/końcówki

Mówienie:

– potrafię wskazać coś i zapytać o nazwę i niektóre cechy tego przedmiotu (funkcję, cenę, kolor…) oraz udzielić takich informacji, jeśli ktoś zapyta o znany mi przedmiot/cechę

– potrafię zapytać o podstawowe informacje na temat rozmówcy (nazwisko, wiek, zawód, niektóre upodobania) oraz udzielić takich informacji o sobie

– potrafię zapytać, gdzie znajdują się znane mi przedmioty, poprosić o ich podanie/pożyczenie oraz udzielić takich informacji, gdy rozmówca zapyta

– potrafię brać udział w prostych codziennych interakcjach z gotowym do współpracy rozmówcą

– potrafię liczyć co najmniej do 100, zapytać o datę i godzinę oraz podać te informacje

Pisanie:

– potrafię napisać proste słowa, zwroty, a nawet zdania, o ile mam do pomocy źródło pisane (np. podręcznik, słownik…)

– potrafię zapisać nazwy powszechnie spotykanych przedmiotów, ludzi, zwierząt

– przy użyciu prostych słów i zwrotów potrafię pisać o sobie, moim miejscu zamieszkania, najbliższych mi ludziach i zainteresowaniach

– potrafię dokonać prostego opisu znanych mi osób, zwierząt i przedmiotów (m.in. pochodzenie, rozmiary, kształty, kolory…)

– potrafię napisać prostą, komunikatywną wiadomość (np. SMS) z informacją lub pytaniem

Rozumienie tekstu mówionego:

Gdy słucham nagrania lub rozmówcy mówiącego wyraźnie i niezbyt szybko, potrafię:

– zrozumieć główne informacje zawarte w krótkich wiadomościach i ogłoszeniach, w tym prognozach pogody czy wiadomościach sportowych

– zrozumieć podstawowe informacje o przedmiotach/ludziach, o ile już wiem coś na ich temat

– zrozumieć krótkie objaśnienia, instrukcje czy polecenia (w tym dotyczące obsługi urządzeń) związane z sytuacjami bądź przedmiotami, które znam

– zrozumieć główną myśl/temat podsłuchanej rozmowy

– odtworzyć główne wydarzenia krótkiego opowiadania jeśli dotyczy sytuacji codziennych lub znanych mi

– zrozumieć fragmenty dialogów w filmach, jeśli dotyczą widocznej sceny i znanych mi sytuacji/przedmiotów

– nawet w długich nagraniach czy rozmowach zrozumieć ich główne przesłanie czy najważniejsze informacje, o ile przekazane są wprost, powoli i w standardowej odmianie języka

Rozumienie tekstu czytanego:

– potrafię zrozumieć usystematyzowane instrukcje czy polecenia (np. przepis na potrawę), szczególnie jeśli towarzyszą mu ilustracje

– potrafię zrozumieć większość krótkich, prostych  tekstów na popularne lub znane mi tematy

– potrafię odnaleźć i zrozumieć główną myśl krótkich wiadomości na tematy powiązane z tymi, które mnie interesują

– potrafię z grubsza zrozumieć treść opowiadania, napisanego prostym językiem i posiadającego czytelną strukturę, oraz określić główne postaci i wydarzenia

– w prostych, średniej długości tekstach codziennego użytku (np. prognozie pogody czy reklamie) potrafię zidentyfikować i zrozumieć poszukiwane informacje

Mówienie:

– potrafię wyrazić proste uczucia i stany emocjonalne i zapytać o nie rozmówcę

– potrafię objaśnić, że czegoś nie rozumiem, poprosić o powtórzenie czy przetłumaczenie

– potrafię zadawać bezpośrednie pytania o ludzi, przedmioty i ich cechy oraz udzielać informacji na ich temat

– potrafię inicjować, podtrzymywać i kończyć proste rozmowy na codzienne tematy, używając prostego słownictwa, ale i stosownych form grzecznościowych

– potrafię wyrazić, iż zgadzam się bądź nie z przedstawionym poglądem oraz wypowiedzieć własne preferencje

– potrafię zapytać o drogę/środek transportu i udzielić stosownych informacji, także bez użycia mapy

– potrafię krótko opisać miejsce, osobę lub przedmiot, a także wydarzenia i przeżycia

– potrafię prostymi słowami opowiedzieć, co mi się podoba lub nie w miejscu, osobie, rzeczy czy koncepcie

– potrafię opowiedzieć o znanych mi zwyczajach i tradycjach

– potrafię bez dłuższego wahania posługiwać się liczbami, datami i jednostkami miar

Pisanie:

– potrafię napisać krótkie, proste teksty użytkowe, np. przedstawić się, podziękować za zaproszenie czy prezent, złożyć komuś życzenia…

– potrafię prostym językiem opisać swój plan zajęć, znaną osobę czy przedmiot i ich cechy

– potrafię napisać krótkie opowiadanie/anegdotę, opisać wydarzenie

– potrafię używać w pisanych przeze mnie tekstach niektórych typów zdań złożonych

Rozumienie tekstu mówionego:

O ile komunikat nie jest zakłócany, a rozmówca mówi wyraźnie i w normalnym tempie, potrafię:

– zrozumieć krótkie ogłoszenia, reklamy, prognozy pogody czy informacje sportowe bądź kulturalne

– z pomocą ilustracji czy obrazu wideo zrozumieć główną myśl wiadomości telewizyjnych

– zrozumieć rozmowę czy wywiad na tematy, które znam, choć czasem będę potrzebował wysłuchać ich więcej niż jeden raz

– zrozumieć główne wydarzenia i najważniejsze szczegóły średnio długich opowiadań, zwłaszcza na znane mi lub pokrewne im tematy

– zrozumieć o czym mówią ludzie lub na jaki temat są interesujące mnie nagrania, pod warunkiem, że są prezentowane w standardowej odmianie języka i w normalnym tempie

– określić główną myśl nawet dłuższych nagrać czy rozmów prowadzonych w standardowej odmianie języka i w normalnym tempie

– w pełni zrozumieć nawet szczegółowe instrukcje i informacje dotyczące sytuacji życia codziennego (w tym szkoła lub praca)

Rozumienie tekstu czytanego:

– potrafię znaleźć i zrozumieć najważniejsze informacje w różnego rodzaju tekstach, w tym na etykietach produktów, w reklamach i ogłoszeniach

– potrafię zrozumieć większość prostych instrukcji i poleceń wydanych przy użyciu codziennego języka

– potrafię zrozumieć większość tekstów o różnej długości na wiele codziennych i interesujących mnie tematów

– potrafię ze zrozumieniem czytać artykuły, raporty i inne teksty faktograficzne na tematy związane z moimi zainteresowaniami lub życiem codziennym i szkolnym/zawodowym

Mówienie:

– potrafię udzielić rad na znane mi tematy

– potrafię wyrazić i krótko uargumentować opinie na znane mi tematy i poprosić rozmówcę o jego opinie/argumenty

– potrafię porównywać cechy znanych mi osób i rzeczy

– potrafię “dogadać się” w większości sytuacji życia codziennego, np. w podróży

– potrafię prowadzić nawet dłuższe konwersacje na bliskie mi tematy, wyrażać opinie i bronić ich

– potrafię skrytykować osobę lub przedmiot, podając argumenty

– potrafię wyjaśnić zasady i reguły obowiązujące w danym miejscu, np. szkole czy zakładzie pracy

– potrafię wypowiedzieć i w prostych słowach uzasadnić opinie na temat bliskich mi kwestii czy osób, a także wyjaśnić czynione założenia i opowiedzieć o planach i zamiarach

– potrafię opowiedzieć treść książki czy filmu i wyrazić oraz uzasadnić swoje zdanie na ich temat

– potrafię budować dłuższe, dość płynne wypowiedzi, czasem pauzując w celu znalezienia odpowiedniego zwrotu i niezbyt często poprawiając się

– znam dość dużo różnych słów, w tym wyrazów bliskoznacznych, choć wciąż jeszcze czasem szukam odpowiedniego słowa

– potrafię jasno udzielić nawet szczegółowych instrukcji, jak zrobić coś, co sam dobrze umiem (np. ugotować coś czy posługiwać się jakimś sprzętem)

Pisanie:

– potrafię napisać prosty tekst o przejrzystej strukturze, łącząc zdania w akapity, np. opis przedmiotu codziennego użytku czy znanej mi osoby lub wydarzenia

– potrafię tworzyć proste i zrozumiale teksty na znane mi tematy bez pomocy z zewnątrz (słownik, internet, osoby trzecie)

– potrafię streścić krótkie teksty na znane mi tematy

– potrafię w krótkim tekście podać i zwięźle uzasadnić własną opinię na kontrowersyjny temat, o ile znam stosowne słownictwo

– potrafię zrozumiale i przejrzyście opisywać interesujące mnie przedmioty i zjawiska (np. modę, grę komputerową czy sport) i jasno podawać ich zalety i wady

Rozumienie tekstu mówionego:

Jeśli nagranie/rozmówca używa standardowej odmiany języka, potrafię:

– zrozumieć większość typów programów TV czy radiowych oraz filmów, zwłaszcza na popularne lub interesujące mnie tematy, nawet jeśli występują w nich kolokwializmy czy wyrażenia idiomatyczne

– rozpoznać nastrój osoby mówiącej i jej stosunek do tematu rozmowy lub treści komunikatu (mówi serio czy żartuje albo używa ironii…)

– zrozumieć nawet długie opowiadanie lub skomplikowane wyjaśnienie/instrukcje, o ile ma składną strukturę a ja orientuję się w temacie rozmowy

– zidentyfikować i zrozumieć najważniejsze informacje na wykładzie czy zajęciach szkoleniowych, nawet gdy podane są przy pomocy złożonego języka

– zrozumieć komunikat czy brać udział w rozmowie nawet zakłócanej/w hałaśliwym otoczeniu, o ile używana jest standardowa odmiana języka

Rozumienie tekstu czytanego:

– potrafię odróżnić w tekście fakty od opinii, tekst naukowy od reklamowego itp.

– w tekście na temat kontrowersyjny potrafię odnaleźć i zrozumieć różne punkty widzenia i argumenty za i przeciw

– potrafię szybko przejrzeć długi, złożony tekst i odnaleźć w nim szukane informacje

– przy użyciu słownika lub innych pomocy potrafię ze zrozumieniem przeczytać teksty faktograficzne na tematy zupełnie mi obce

– potrafię zrozumieć niektóre teksty literackie

Mówienie:

– potrafię zrozumiale mówić długo i szczegółowo na znane mi tematy i opisywać znane sobie przedmioty/osoby

– potrafię ustnie streścić krótkie fragmenty wysłuchanego lub przeczytanego tekstu

– potrafię ciekawie i ze szczegółami opowiadać o wydarzeniach i opisywać emocje ich uczestników

– potrafię krytycznie przedstawić zagadnienie, podając i oceniając jego wady i zalety lub różne podejścia do przedstawianej kwestii

– potrafię aktywnie uczestniczyć w rozmowach na większość tematów ogólnych

– potrafię wysłowić się płynnie i naturalnie, bez zbędnych pauz i powtórzeń

Pisanie:

– potrafię napisać wypracowanie, esej, rozprawkę na znany mi temat, w którym w sposób usystematyzowany i przejrzysty postawię tezę i przedstawię argumenty lub nakreślę problematykę zjawiska

– potrafię napisać skargę/zażalenie, zapytać o informację czy wyjaśnienie

– potrafię na piśmie streścić usłyszane lub przeczytane informacje

Rozumienie tekstu mówionego:

– potrafię zrozumieć długie wypowiedzi, nawet nieposiadające wyraźnej struktury

– potrafię odczytać stosunek osoby mówiącej do treści komunikatu (np. sarkazm) oraz związki między rozmówcami wyłącznie na podstawie wykorzystanego języka (tonu głosu, rejestru słownictwa, stopnia formalności itp.)

– bez większego wysiłku rozumiem praktycznie wszystkie programy TV i radiowe oraz filmy

Rozumienie tekstu czytanego:

– potrafię zrozumieć długie i złożone teksty faktograficzne i literackie

– potrafię rozpoznać różne style pisania i rozumiem ich wykorzystanie

– potrafię zrozumieć artykuły specjalistyczne i skomplikowane instrukcje techniczne nawet jeśli dotyczą tematyki mi nieznanej

Mówienie:

– potrafię wypowiedzieć się spontanicznie, płynnie i ciekawie na większość tematów

– potrafię używać języka (słownictwa, stylu, tonu głosu) elastycznie i skutecznie, w zależności od sytuacji i rozmówcy

– potrafię precyzyjnie formułować nawet złożone kwestie i umiejętnie odnosić się do wypowiedzi rozmówców

– potrafię jasno opisywać nawet skomplikowane zagadnienia i zależności między nimi

– potrafię konstruować wypowiedzi o jasnej, efektywnej strukturze, prowadzące do wyraźniej konkluzji

Pisanie:

– potrafię napisać jasny i przekonywujący tekst o czytelnej i skutecznej strukturze

– potrafię wyrażać złożone punkty widzenia i pisać na skomplikowane i techniczne tematy, także przy użyciu stosownego żargonu (np. technicznego)

– potrafię wybrać i konsekwentnie stosować styl odpowiedni dla odbiorcy

Rozumienie tekstu mówionego:

– bez trudności rozumiem wszelki język mówiony, nawet wypowiadany szybko czy zakłócany

– potrafię zrozumieć niestandardowe/dialektalne odmiany języka, o ile mam trochę czasu, by oswoić się z danym akcentem

Rozumienie tekstu czytanego:

– z łatwością czytam ze zrozumieniem praktycznie wszystkie rodzaje tekstów, w tym literaturę piękną i teksty specjalistyczne

Mówienie:

– potrafię bez wysiłku brać czynny udział w niemal każdej rozmowie czy dyskusji, niezależnie od tematyki

– z łatwością identyfikuję i rozumiem kolokwializmy i idiomy oraz sam skutecznie posługuję się nimi

– potrafię wyrażać się płynnie i bez wysiłku precyzyjnie przekazuję różne niuanse znaczeń

– jeśli napotkam problem komunikacyjny, potrafię obejść go na tyle gładko i sprawnie, że większość rozmówców nie będzie świadoma, iż w ogóle zaistniał

– potrafię sformułować jasną, dobrze ustrukturyzowaną argumentację czy opis, przy użyciu stylu stosownego do kontekstu, oraz w taki sposób, aby odbiorca bez wysiłku zidentyfikował i zapamiętał najważniejsze kwestie

Pisanie:

– potrafię pisać złożone teksty o efektywnej i logicznej, nawet jeśli skomplikowanej strukturze, używając stylu i słownictwa odpowiedniego dla odbiorcy

– potrafię elastycznie dobierać język i strukturę tekstu tak, aby utrzymać uwagę czytelnika i pomóc mu rozpoznać i zapamiętać kluczowe informacje

– potrafię tworzyć streszczenia i recenzje dzieł literackich i tekstów specjalistycznych